Leerlingen schrijven een beschouwing over de vraag of het schoolvak Nederlands veranderd moet worden en als dit zo is: hoe dan. Hiervoor krijgen zij een bronnenmap aangereikt, waaruit drie bronnen gekozen worden. Alle onderdelen van het vak Nederlands moeten besproken worden, eigen ervaringen mogen gebruikt worden. De inleiding van de opdracht mag gebruikt worden, zodat de leerling niet zelf een inleiding hoeft te schrijven. Duidelijke richtlijnen voor de beschouwing. Vervolgens is er een gesprek met twee docenten waarin de leerling een advies (betogend) of analyse (beschouwend) op het vak Nederlands op de eigen school geeft.

Onderscheidend; (1) Samenhang in de onderdelen: alle onderdelen komen in de beschouwing samen. (2) Leesvaardigheid wordt niet apart getoetst, maar via de bronnen die de leerling leest om de beschouwing te kunnen schrijven. (3) Mondelinge taalvaardigheden wegen mee in het eindcijfer: goede dekking van het PTA.